بنزین لیتری 400 تومان!
ایلنا: کمیسیون اقتصادی مجلس در جلسات متعدد خود به بررسی لایحه بودجه 89 پرداخته و ایرادات این لایحه از دو منظر حکمی و جداول آن را بررسی کرده است.
محمدرضا خباز سخنگوی این کمیسیون با اشاره به اینکه اعضای کمیسیون اقتصادی ابتدا به بررسی مشابهات و تفاوتهای بودجه 89 با بودجه سال جاری پرداخته و سپس میزان تحقق آن را ارزیابی کردهاند افزود: انطباق این بودجه با قوانین برنامه و سند چشمانداز نیز از سوی اعضای کمیسیون مورد بررسی قرار گرفت.
**افزایش بودجه عمومی و عمرانی به نسبت سال گذشته
وی با اشاره به اینکه سقف بودجه سال آتی، 368 میلیارد تومان است از افزایش 31 درصدی آن به نسبت سال گذشته خبر داد و افزود: بودجه بانکها معادل 270 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده که 35 درصد به نسبت بودجه سال جاری افزایش دارد.
بودجه 120 هزار میلیارد تومانی عمومی نیز دارای 35 درصد رشد بوده و هزینهها که به 70 هزار میلیارد تومان رسیده است نیز 13 درصد رشد داشته است.
خباز همچنین از افزایش 90 درصدی بودجه عمرانی کشور تا سقف 38 هزار میلیارد تومان سخن گفت و با اشاره به اینکه قیمت نفت در سال آینده 65 دلار پیشبینی شده است ادامه داد: با توجه به قیمت هر بشکه نفت در بودجه سال جاری شاهد 90 درصد رشد در پیشبینی قیمت نفت در سال آینده هستیم.
**بنزین لیتری 400 تومان
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه نرخ بنزین در بودجه 89 به شکل شفاف اعلام نشده است خاطرنشان کرد: براساس محاسبات کمیسیون اینگونه استنباط کردیم که نرخ بنزین در سال آینده، معادل 400 تومان خواهد بود.
**درآمدهای غیرواقعی دولت
خباز با اشاره به سوال اعضای کمیسیون از نمایندگان دولت در مورد نحوه محاسبه درآمدها در بودجه سال 89، تصریح کرد: دولت میزان تولید نفت در سال آینده را 4 میلیون و 15 هزار بشکه در روز پیشبینی کرده است که به نظر ما بسیار خوشبینانه است و غیرقابل تحقق به نظر میرسد. البته دولت معتقد است که در صورت تحقق این درآمد، در نظر دارد تا دو میلیون و 300 هزار بشکه نفت در روز را صادر کند.
به گفته وی با محاسبه این میزان صادرات نفت در روز در تعداد روزهای سال و نرخ نفت و همچنین نرخ ارز، چنین به نظر میرسد که دولت 54 هزار میلیارد تومان درآمد نفتی در سال اینده داشته باشد این در حالی است که دولت 70 هزار میلیارد تومان هزینه برای خود در نظر گرفته است. به این ترتیب به نظر میرسد که 16 هزار میلیارد تومان دولت کسری بودجه خواهد داشت.
**مغایرت بودجه 89 با سند چشمانداز و اصل 44
سخنگوی کمیسیون اقتصادی ادامه داد: از مسوولان دولتی پرسیدهایم که 368 هزار میلیارد تومان بودجه سال آتی را چگونه و از طریق چه بخشهایی میخواهند هزینه کنند به عبارت دیگر چه کسی بهتر، با قیمت کمتر، با کیفیت بیشتر و با سرعت بالاتری میتواند این بودجه را هزینه کند.
به گفته وی در این زمینه نباید فرقی میان بخش دولتی و یا خصوصی داشته باشد چراکه فعالیتهای دولت معمولا پرهزینه است و از جیب ملت خرج میشود.
خباز با بیان اینکه در این زمینه میان دولت و مجلس اختلاف نظر وجود دارد، ادامه داد: ما معتقدیم که در این زمینه سیاستهای سند چشمانداز و اصل 44 قانون اساسی که از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شده است، در بودجه 89 رعایت نشده و اجرایی نگشته است.
وی با بیان اینکه همین مساله سرآغاز دعوای دولت و مجلس خواهد بود تاکید کرد: اختلاف نظر ما با دولت، یک اختلاف نظر مبنایی است چراکه مقام معظم رهبری حتی قبل از قانون برنامه چهارم این سیاستها را ابلاغ کردهاند و دولت مکلف به اعمال آنهاست.
**افزایش اتکا به نفت و کاهش مالیاتها
خباز با بیان اینکه اتکا به نفت در بودجه 89، دارای 3 درصد رشد بوده است این مساله را برخلاف قوانین برنامه دانست و افزود: اتکا به نفت در سال جاری، 48 درصد بوده که در سال بعد به 51 درصد افزایش یافته است.
وی با اشاره به ادعای دولت مبنی بر افزایش مالیاتها، این ادعا را تکذیب کرد و گفت: مالیاتهای غیرنفتی چهار درصد کاهش یافته اما مالیات از نفت 160 درصد رشد کرده است. حال آنکه اخذ مالیات از نفت هنر نیست و باید مالیات از درآمدها کاسته شود.
نماینده کاشمر همچنین از کاهش درآمدهای غیرنفتی از 46 به 33 درصد در سال آتی سخن گفت و افزود: دولت در بودجه 89 تصمیم گرفته است تا 5/12 میلیارد دلار اوراق مشارکت به دنیا بفروشد حال آنکه کسی با این واژه در دنیا آشنا نیست و این اوراق در دنیا با نام «اوراق قرضه» شناخته میشود که چون در شرع مقدس ما حرام است، ما به آن اوراق مشارکت میگوییم این در حالی است که حتی کشورهای اسلامی نیز بر آن نام «صکوک اسلامی» گذاشتهاند از این رو ما باید این نام را در بودجه 89 تغییر دهیم.
**سیاست یک بام و دو هوای دولت در تعیین نرخ دلار
خباز با اشاره به اینکه نرخ دلار در بودجه 89، معادل 985 تومان در نظر گرفته شده است یادآور شد: آقای احمدینژاد در سال 86 در نظر داشتند تا نرخ دلار را تا 600 تومان کاهش دهد اما مجلس معتقد بود که این مساله به مصلحت کشور نیست. مشخص نیست که چرا ایشان نرخ دلار را از 950 به 985 تومان افزایش دادهاند. موضع ایشان در سال 86 غلط بوده یا در سال جاری؟
به گفته وی افزایش نرخ دلار هم اتکای بودجه به نفت را افزایش میدهد و ارزش پول ملی را میکاهد که هر دوی اینها برخلاف قانون سند چشمانداز 20 ساله است.
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس در تشریح مخالفت آشکار دیگر بودجه 89 با سیاستهای رهبری با موضوع صندوق توسعه ملی اشاره کرد و افزود: در بند 22 سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری در برنامه پنجم چنین آمده است که 30 درصد از درآمدها باید به صندوق توسعه ملی برود و برای پروژههای زاینده هزینه شود اما دولت میخواهد که 14 هزار میلیارد دلار از درآمد آن را هزینه کند که این برخلاف سیاستهای ابلاغی رهبری است.
**بیانضباطیهای مالی دولت
خباز با اشاره به اینکه هزینههای جاری ظرف چهار سال گذشته دو برابر شده است، از افزوده شدن ردیفهای متفرقهای در بودجه 89 خبر داد که حاکی از بیانضباطیهای مالی دولت است.
وی با تاکید بر اینکه دولت باید طرحهای عمرانی خود را اولویتبندی کند، ادامه داد: متاسفانه در هر شهری برای هر پروژهای کلنگ زده شده است و با وجود اعتبارات کم موجود مشخص نیست که دولت با چه اولویتی میخواهد به اتمام آنها بپردازد.
وی تقاضای دولت برای تغییر 20 تا 30 درصدی اعتبارات در بودجه 89 را نیز نشان دیگری از بیانضباطیهای مالی دولت دانست.
**کسری 20 هزار میلیاردی بودجه 89
خباز در تشریح کسری بودجه آشکار سال آتی به غیرواقعی تعریف شدن برخی درآمدهای دولت اشاره کرد و افزود: مطابق مصوبه مجلس در قانون هدفمند کردن یارانهها دولت باید برای سال آینده حداکثر 20 هزار میلیارد تومان درآمد از محل اجرای هدفمند کردن یارانهها داشته باشد اما این رقم در بودجه 89 معادل 40 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.
وی با اشاره به اینکه 20 درصد از این درآمد باید از سوی دولت هزینه شود ادامه داد: دولت این رقم را معادل هشت هزار میلیارد تومان در نظر گرفته که چهار هزار میلیارد تومان آن خلاف قانون مصوب مجلس است. از این رو چهار هزار میلیارد تومان از درآمدهای دولت از محل هدفمند کردن یارانهها در مجلس تصویب نخواهد شد.
سخنگوی کمیسیون اقتصادی برداشت 14 هزار میلیارد تومانی از صندوق توسعه ملی را نیز با توجه به عدم تصویب نهایی این صندوق در مجلس، غیرواقعی دانست و افزود: با افزودن دو هزار میلیارد تومان عدم تحقق درآمدها در بخشهای دیگر میتوان چنی برآورد کرد که در مجموع دولت در سال 89 دچار 20 هزار میلیارد تومان کسری بودجه خواهد بود.
**پیشبینی جابهجایی بودجه عمرانی به جاری
خباز با اشاره به اینکه افزایش حقوق و دستمزد کارمندان دولت، در بودجه سال آتی، صفر درصد در نظر گرفته شده، این امر را به معنی فریز کردن حقوق و دستمزد کارمندان دولت دانست و افزود: حدس میزنیم که دولت در نظر دارد در میانه سال آینده با اصلاحیه بودجه، از سقف بودجههای عمرانی کاسته و برای افزایش حقوق کارکنان، به بودجه جاری بیافزاید.
به گفته وی در حال حاضر بودجه عمرانی کشور 34 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده که اجرای آن امکانپذیر نیست چراکه از نظر فعالیتهای اقتصادی کشش لازم در فضای عمومی کشور وجود ندارد از این رو نمایندگان مجلس حدس میزنند که دولت میخواهد با کاهش بودجه عمرانی به جبران عدم افزایش درآمد کارکنان خود بپردازد.
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس ادامه داد: جای سوال دارد که چرا دولت بودجه عمرانی را چنین درشت در نظر گرفته و تورم انتزاعی درست میکند؟ چراکه به این ترتیب قیمت مصالح ساختمانی چند برابر میشود و مجموع این موارد به مصلحت کشور نیست.
خباز در پایان با بیان اینکه ایرادات بودجه 89 از دو نوع احکام و جداول است تاکید کرد: مجلس باید احکام این لایحه را با سند چشمانداز و اصل 44 قانون اساسی منطبق کرده و به اصلاح آن بپردازد تا نظر مقام معظم رهبری در بودجه سال آینده اعمال شود. همچنین باید جداول این بودجه اصلاح شود تا ضرری به کشور وارد نگردد.
محمدرضا خباز سخنگوی این کمیسیون با اشاره به اینکه اعضای کمیسیون اقتصادی ابتدا به بررسی مشابهات و تفاوتهای بودجه 89 با بودجه سال جاری پرداخته و سپس میزان تحقق آن را ارزیابی کردهاند افزود: انطباق این بودجه با قوانین برنامه و سند چشمانداز نیز از سوی اعضای کمیسیون مورد بررسی قرار گرفت.
**افزایش بودجه عمومی و عمرانی به نسبت سال گذشته
وی با اشاره به اینکه سقف بودجه سال آتی، 368 میلیارد تومان است از افزایش 31 درصدی آن به نسبت سال گذشته خبر داد و افزود: بودجه بانکها معادل 270 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده که 35 درصد به نسبت بودجه سال جاری افزایش دارد.
بودجه 120 هزار میلیارد تومانی عمومی نیز دارای 35 درصد رشد بوده و هزینهها که به 70 هزار میلیارد تومان رسیده است نیز 13 درصد رشد داشته است.
خباز همچنین از افزایش 90 درصدی بودجه عمرانی کشور تا سقف 38 هزار میلیارد تومان سخن گفت و با اشاره به اینکه قیمت نفت در سال آینده 65 دلار پیشبینی شده است ادامه داد: با توجه به قیمت هر بشکه نفت در بودجه سال جاری شاهد 90 درصد رشد در پیشبینی قیمت نفت در سال آینده هستیم.
**بنزین لیتری 400 تومان
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس با بیان اینکه نرخ بنزین در بودجه 89 به شکل شفاف اعلام نشده است خاطرنشان کرد: براساس محاسبات کمیسیون اینگونه استنباط کردیم که نرخ بنزین در سال آینده، معادل 400 تومان خواهد بود.
**درآمدهای غیرواقعی دولت
خباز با اشاره به سوال اعضای کمیسیون از نمایندگان دولت در مورد نحوه محاسبه درآمدها در بودجه سال 89، تصریح کرد: دولت میزان تولید نفت در سال آینده را 4 میلیون و 15 هزار بشکه در روز پیشبینی کرده است که به نظر ما بسیار خوشبینانه است و غیرقابل تحقق به نظر میرسد. البته دولت معتقد است که در صورت تحقق این درآمد، در نظر دارد تا دو میلیون و 300 هزار بشکه نفت در روز را صادر کند.
به گفته وی با محاسبه این میزان صادرات نفت در روز در تعداد روزهای سال و نرخ نفت و همچنین نرخ ارز، چنین به نظر میرسد که دولت 54 هزار میلیارد تومان درآمد نفتی در سال اینده داشته باشد این در حالی است که دولت 70 هزار میلیارد تومان هزینه برای خود در نظر گرفته است. به این ترتیب به نظر میرسد که 16 هزار میلیارد تومان دولت کسری بودجه خواهد داشت.
**مغایرت بودجه 89 با سند چشمانداز و اصل 44
سخنگوی کمیسیون اقتصادی ادامه داد: از مسوولان دولتی پرسیدهایم که 368 هزار میلیارد تومان بودجه سال آتی را چگونه و از طریق چه بخشهایی میخواهند هزینه کنند به عبارت دیگر چه کسی بهتر، با قیمت کمتر، با کیفیت بیشتر و با سرعت بالاتری میتواند این بودجه را هزینه کند.
به گفته وی در این زمینه نباید فرقی میان بخش دولتی و یا خصوصی داشته باشد چراکه فعالیتهای دولت معمولا پرهزینه است و از جیب ملت خرج میشود.
خباز با بیان اینکه در این زمینه میان دولت و مجلس اختلاف نظر وجود دارد، ادامه داد: ما معتقدیم که در این زمینه سیاستهای سند چشمانداز و اصل 44 قانون اساسی که از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شده است، در بودجه 89 رعایت نشده و اجرایی نگشته است.
وی با بیان اینکه همین مساله سرآغاز دعوای دولت و مجلس خواهد بود تاکید کرد: اختلاف نظر ما با دولت، یک اختلاف نظر مبنایی است چراکه مقام معظم رهبری حتی قبل از قانون برنامه چهارم این سیاستها را ابلاغ کردهاند و دولت مکلف به اعمال آنهاست.
**افزایش اتکا به نفت و کاهش مالیاتها
خباز با بیان اینکه اتکا به نفت در بودجه 89، دارای 3 درصد رشد بوده است این مساله را برخلاف قوانین برنامه دانست و افزود: اتکا به نفت در سال جاری، 48 درصد بوده که در سال بعد به 51 درصد افزایش یافته است.
وی با اشاره به ادعای دولت مبنی بر افزایش مالیاتها، این ادعا را تکذیب کرد و گفت: مالیاتهای غیرنفتی چهار درصد کاهش یافته اما مالیات از نفت 160 درصد رشد کرده است. حال آنکه اخذ مالیات از نفت هنر نیست و باید مالیات از درآمدها کاسته شود.
نماینده کاشمر همچنین از کاهش درآمدهای غیرنفتی از 46 به 33 درصد در سال آتی سخن گفت و افزود: دولت در بودجه 89 تصمیم گرفته است تا 5/12 میلیارد دلار اوراق مشارکت به دنیا بفروشد حال آنکه کسی با این واژه در دنیا آشنا نیست و این اوراق در دنیا با نام «اوراق قرضه» شناخته میشود که چون در شرع مقدس ما حرام است، ما به آن اوراق مشارکت میگوییم این در حالی است که حتی کشورهای اسلامی نیز بر آن نام «صکوک اسلامی» گذاشتهاند از این رو ما باید این نام را در بودجه 89 تغییر دهیم.
**سیاست یک بام و دو هوای دولت در تعیین نرخ دلار
خباز با اشاره به اینکه نرخ دلار در بودجه 89، معادل 985 تومان در نظر گرفته شده است یادآور شد: آقای احمدینژاد در سال 86 در نظر داشتند تا نرخ دلار را تا 600 تومان کاهش دهد اما مجلس معتقد بود که این مساله به مصلحت کشور نیست. مشخص نیست که چرا ایشان نرخ دلار را از 950 به 985 تومان افزایش دادهاند. موضع ایشان در سال 86 غلط بوده یا در سال جاری؟
به گفته وی افزایش نرخ دلار هم اتکای بودجه به نفت را افزایش میدهد و ارزش پول ملی را میکاهد که هر دوی اینها برخلاف قانون سند چشمانداز 20 ساله است.
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس در تشریح مخالفت آشکار دیگر بودجه 89 با سیاستهای رهبری با موضوع صندوق توسعه ملی اشاره کرد و افزود: در بند 22 سیاستهای ابلاغی مقام معظم رهبری در برنامه پنجم چنین آمده است که 30 درصد از درآمدها باید به صندوق توسعه ملی برود و برای پروژههای زاینده هزینه شود اما دولت میخواهد که 14 هزار میلیارد دلار از درآمد آن را هزینه کند که این برخلاف سیاستهای ابلاغی رهبری است.
**بیانضباطیهای مالی دولت
خباز با اشاره به اینکه هزینههای جاری ظرف چهار سال گذشته دو برابر شده است، از افزوده شدن ردیفهای متفرقهای در بودجه 89 خبر داد که حاکی از بیانضباطیهای مالی دولت است.
وی با تاکید بر اینکه دولت باید طرحهای عمرانی خود را اولویتبندی کند، ادامه داد: متاسفانه در هر شهری برای هر پروژهای کلنگ زده شده است و با وجود اعتبارات کم موجود مشخص نیست که دولت با چه اولویتی میخواهد به اتمام آنها بپردازد.
وی تقاضای دولت برای تغییر 20 تا 30 درصدی اعتبارات در بودجه 89 را نیز نشان دیگری از بیانضباطیهای مالی دولت دانست.
**کسری 20 هزار میلیاردی بودجه 89
خباز در تشریح کسری بودجه آشکار سال آتی به غیرواقعی تعریف شدن برخی درآمدهای دولت اشاره کرد و افزود: مطابق مصوبه مجلس در قانون هدفمند کردن یارانهها دولت باید برای سال آینده حداکثر 20 هزار میلیارد تومان درآمد از محل اجرای هدفمند کردن یارانهها داشته باشد اما این رقم در بودجه 89 معادل 40 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.
وی با اشاره به اینکه 20 درصد از این درآمد باید از سوی دولت هزینه شود ادامه داد: دولت این رقم را معادل هشت هزار میلیارد تومان در نظر گرفته که چهار هزار میلیارد تومان آن خلاف قانون مصوب مجلس است. از این رو چهار هزار میلیارد تومان از درآمدهای دولت از محل هدفمند کردن یارانهها در مجلس تصویب نخواهد شد.
سخنگوی کمیسیون اقتصادی برداشت 14 هزار میلیارد تومانی از صندوق توسعه ملی را نیز با توجه به عدم تصویب نهایی این صندوق در مجلس، غیرواقعی دانست و افزود: با افزودن دو هزار میلیارد تومان عدم تحقق درآمدها در بخشهای دیگر میتوان چنی برآورد کرد که در مجموع دولت در سال 89 دچار 20 هزار میلیارد تومان کسری بودجه خواهد بود.
**پیشبینی جابهجایی بودجه عمرانی به جاری
خباز با اشاره به اینکه افزایش حقوق و دستمزد کارمندان دولت، در بودجه سال آتی، صفر درصد در نظر گرفته شده، این امر را به معنی فریز کردن حقوق و دستمزد کارمندان دولت دانست و افزود: حدس میزنیم که دولت در نظر دارد در میانه سال آینده با اصلاحیه بودجه، از سقف بودجههای عمرانی کاسته و برای افزایش حقوق کارکنان، به بودجه جاری بیافزاید.
به گفته وی در حال حاضر بودجه عمرانی کشور 34 هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده که اجرای آن امکانپذیر نیست چراکه از نظر فعالیتهای اقتصادی کشش لازم در فضای عمومی کشور وجود ندارد از این رو نمایندگان مجلس حدس میزنند که دولت میخواهد با کاهش بودجه عمرانی به جبران عدم افزایش درآمد کارکنان خود بپردازد.
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس ادامه داد: جای سوال دارد که چرا دولت بودجه عمرانی را چنین درشت در نظر گرفته و تورم انتزاعی درست میکند؟ چراکه به این ترتیب قیمت مصالح ساختمانی چند برابر میشود و مجموع این موارد به مصلحت کشور نیست.
خباز در پایان با بیان اینکه ایرادات بودجه 89 از دو نوع احکام و جداول است تاکید کرد: مجلس باید احکام این لایحه را با سند چشمانداز و اصل 44 قانون اساسی منطبق کرده و به اصلاح آن بپردازد تا نظر مقام معظم رهبری در بودجه سال آینده اعمال شود. همچنین باید جداول این بودجه اصلاح شود تا ضرری به کشور وارد نگردد.